Արյան գործառույթներ և բաղադրություն

Արյունը կատարում է երեք հիմնական գործառույթ՝ այն տեղափոխում է թթվածին և սննդանյութեր դեպի բջիջներ և նաև հանում ածխաթթու գազը նրանցից պաշտպանում է մարմինը տարբեր բաներից: բաղադրությունը կարմիր և սպիտակ արյան բջիջները, թրոմբոցիտները, պլազմա և այլ կարևոր բաղադրիչներ:

Պատմություն 8

  • Պատմել   20-րդ դարի սկզբին արևմտահայության նկատմամբ սուլթանական վարչակարգի վարած քաղաքականության մասին:

Սուլթանական կազմն ամեն ինչ արեց հայ ժողովրդին ոչնչացնելու համար։ Դա նրանց մոտ չստացվեց:

  • Ներկայացնել հայ ազատագրական շարժման ղեկավարների ընտրած մարտավարությունը:

Անդրանիկը և Գևորգ Չաուշը սպանում են Ախբյուր Սերոբին սպանած քուրդ առաջնորդ Բշարե Խալիլին և այս քայլով ոգեշնչում մարդկանց միանալ ազատագրական պայքարին։ Բոլորը համակարծիք էին ազատագրական պայքարի գաղափարին, և այդ իսկ պատճառով որոշեցին սեփական ուժերը կենտրոնացնել ծովի հետ անմիջական կապ ունեցող Վասպուրականում, Տարոն-Սասունում, Կիլիկիայում։ Այստեղից և Գայդուկի շարունակվող շարժումը։

  • Համեմատել Մշո Ս.Առաքելոց վանքի կռիվը և 1904թ. Սասունի ապստամբությունը/ ընթացքը, ավարտը/:

1901թ նոյեմբերի 3-ին 37 հայդուկների ու 20 զինված գյուղացիների հետ մտնում է Սուրբ Առաքելոց վանք ու այն դարձնում Ինքնապաշտպանական ամարոց ։ Թուրքական կողմը բանակցություններ է առաջարկում ։ Հայերը պահանջում են ազատել քաղբանտարկյալներին , պատժել քուրդ ավազակներին , հայերին վերադարձնել իրենց հողերը ։ Թուրքերը համաձայնում են միայն ազատել քաղբանտարկյալներին ։ Կռիվը նորից է սկսվում , զենքի վերջանալու պատճառով հայերը նոյեմբերի 27-ի գիշերը սպիտակ սավաններով փաթաթված / ձյան վրա չեն երևում /, դուրս են գալիս վանքից ու հեռանում ։

Սասունի ապստամբությունն աննկատ չմնաց սուլթանի աչքերից ու նա զորք հավաքեց Սասունի մոտակայքում ։
1904 թ գարնան սկզբին թուրքական մեծաքանակ զորքը/ 10․000/ սկսում է շարժվել ։Նրանց դեմ են դուս գալիս հայ 200 հայդուկ և 1000 զինված սասունցի ։ Ապրիլի 1-ին թուրքերն առաջարկում են հաշտություն , հայերը ասում են կհամաձայնեն միայն այն դեպքում , եթե կատարվի մայիսյան բարենորոգումների խրագիրը ։ Կռիվը վերսկսում է ։ Դաժան մարտերի ժամանակ ապրիլի 13-ին մեռնում է Հրայրը ։ Սասունի ապստամբությունն ավարտվեց 1904թ -ին հայերի պարտությամբ ։
Խոշոր պետություների միջամտությամբ սուլթանը համոզվեց չբնաջնջել հայերին ։

  • Հիմնավորեք կամ հերքեք այն տեսակետը, որ 20-րդ դարի սկզբին  հայդուկային շարժումը  իրեն սպառել էր:

Հայ ազատագրական պայքարի հերոսները մեծ ցանկություն ունեին ազատագրելու իրենց հայրենիքը, բայց քանի որ չունեին ոչ զենք, ոչ հովանավոր, ստիպված հրաժարվեցին այս մտքից, քանի որ մարդիկ մահանում էին, իսկ հայերի թիվը գնալով նվազում էր։ Ազատամարտիկների մի բաժինը գնաց Պարսկաստան, մի մասն էլ գնաց Արևելյան Հայաստանին, Գեւորգ Չաուշը մնաց ժողովրդի կողքին և զոհվեց 1907 թվականի մայիսի 27-ին Հայրենիքի համար մղվող պայքարում։

  • «Հայ կանայք/ կամ  հայ կինը/ 19-րդ դարավերջի , 20-րդ դարասկազբի հերոսամարտի տարիներին:»

Հայտնի ֆիդայուհիներ էին Մոկունք գյուղից Մոկունաց (Միրզոյան) Լուսոն, Ցրոնք գյուղից՝ Քեռի Բարսեղի խմբում կռված Շուշանիկը (Ցրոնքի Շուշան), Ալվառինջ գյուղից՝ Խանիկը և ուրիշներ:

Աչքի ընկնող կին հերոսուհիներից էր Մշո Մոկունք գյուղից Եսթերը: Նա կոչ է արել ոտքի ելնել թուրքի դեմ հանուն ազատության: Եսթերը հանդգնորեն հրապուրել է քուրդ աղաներին, և կա՛մ ինքն է սպանել, կա՛մ էլ իրենց ցեղակիցների ձեռքով սպանել է տվել նրանց:

 Սանամը, որն ավարտել էր Մշո օրիորդաց դպրոցը, լավ տիրապետում էր թուրքերենին: Նա Իսմոյին և երեխաներին հագցրել է թուրքի շորեր և որպես թրքուհիներ՝ նրանք փախուստի են դիմել:42 հոգանոց գերդաստանից 5 հոգի էր փրկվել՝ Սանամը, Իսմոն, դուստրը՝ Ռեհանը (5 տարեկան), կրտսեր որդին՝ 3-ամյա Համբարձումը և 40 օրական Առաքելը:

 Մշո դաշտի սուրհանդակ Մարիամը իր սեթական զավակին չի խնայել ,սպանել է , որովհետև նա ուզում էր սպանել հայերին ։

Русский язык

Объяснить данные слова и составить вместе с ними предложения. Предложения составить таким образом, чтобы в одном предложении были оба слова:

  1. \Презрение\ – это чувство пренебрежения или отвращения, которое трудно \призреть\ при взгляде на несправедливость.
  2. Новый \преемник\ фирмы сразу же оценил преимущества нового \приёмника\ и внедрил его для улучшения бизнес-процессов.
  3. Он решил \претворить\ свои творческие идеи в жизнь и \притвориться\ мастером, чтобы вдохновить окружающих.
  4. По решению правительства, компания должна \предать\ часть своих прибылей на благотворительность и \придать\ своей деятельности социальную направленность.
  5. Просто \преклонить\ ветки дерева не так просто, как \приклонить\ голову перед старшим коллегой.
  6. Столяр решил \прибить\ дверь гвоздями, чтобы избежать возможного \перебитья\ ветром.
  7. Верховая езда позволяет легко \прискакать\ к нужному месту и \перескочить\ препятствия на пути.
  8. Она готова \принять\ новый проект и \перенять\ ответственность за успех своего предшественника.
  9. Художник решил \приклеить\ картины к стене, чтобы потом \переклеить\ их в другое место.
  10. Работая как \привратник\ в музее, он оценил пространство как нечто \превратное\ в искусство.

Պատմություն 13-19

Առաջադրանք 1.

Արևելքի ավանդական հասարակությունները

Տանը

  • Սահմանել  «Ավանդական հասարակություն» հասկացությունը, նրան առնչվող 10 հասկացություն

Ավանդական հասարակությունը դա այն հասարակությունն է, որտեղ առաջնորդվում են և շատ են կարևորում ավանդույթները, հին օրենքները:

Սահմանադրություն – պետության հիմնական օրենքը, որ սահմանում է նրա հասարակական ու պետական կառուցվածքը, ընտրական սիստեմը, պետական մարմինների կազմակերպման ու գործունեության սկզբունքները, քաղաքացիների հիմնական իրավունքներն ու պարտականությունները:

Ավանդույթ – պատմականորեն հաստատված կարգ, օրենքի ուժ ստացած սովորույթ։

Հարկ – պետության կողմից սահմանված և ձեռնարկություններից՝ հիմնարկություններից՝ քաղաքացիներից ևն գանձվող պարտադիր վճար, տուրք:

Օրենք – սովորական իմաստով՝ բարձրագույն իշխանության կողմից սահմանված բոլորի համար պարտադիր կանոն՝ կարգ։

Մշակույթ – որևէ ժողովրդի այդպիսի նվաճումների մակարդակը որոշակի դարաշրջանում։

  • Ավանդականությունը Արևմուտք- Արևելք հակադրության մեջ

Այս երկու համակարգերի միջև տարբերությունները հիմնականում կապվում են Արևելքի՝ որպես ավանդականության սկիզբը կրողի, և Արևմուտքի՝ որպես ժամանակակիցության, արդիապաշտության հասարակության ընկալման հետ: Արևմուտքը հաճախ որակվում է օրինակելի և դրական, իսկ Արևելքը՝ հետամնաց, երբեմն զարգացմանը ձգտող հանրություն, հաճախ՝ բացասական երանգով:

Արևմուտքի զարգացման երաշխիքն է համարվում մոտ մեկ հազարամյակ շարունակվող պատերազմների և հեղաշրջումների ներքո անցած զարգացումը, որն, ի վերջո, բերեց հասարակության մեջ ինդիվիդուալիզմի առաջացմանը: Անհատական շահով ուղղորդվող արևմտյան մարդու համար անհրաժեշտ էին նոր տեսակի իրավական, տնտեսական, գիտական, կրթական համակարգեր, որոնք պիտի հիմնված լինեին ռացիոնալիստական սկզբունքների վրա: Ի տարբերություն այս մոդելին, Արևելքում փոփոխությունները, որպես կանոն, պարտադրված էին կա՛մ տեղական վերնախավերի, կա՛մ արևմտյան գաղութարարների կողմից:
Երկրորդ աշխարհամարտից հետո արևելյան երկրներում չհաջողվեցին այն փոփոխությունները, որոնք կմոտեցնեին դրանք Արևմուտքին:

  • Կազմել  նոր ժամանակներ ի/ XVII-XX դարի սկիզբ/ Օսմանյան  Թուրքիայի,  շահական Իրանի ժամանակագրությունը:

1789-1807թթ․ – Սելիմ 3 սուլթան անցկացրեց ռազմական, տնտեսական, վարբական հողային այլ բարեփոխումներ։

1808-1839թթ․ – Գործը շարունակեց Մահմուդ 2 սուլթանը։

1826թ․ – Մահմուդ 2 ոչնչացրեց ենիչերիների զորաբանակը։

1839 և 1856թթ․ – Աբդուլ Մեջիդ սուլթանի օրոք հրապարակվեցին հրովատարակներ բարենորոգումների մասին։

1863թ․ – Հայ գործիչները մշակեցին արևմտահայության ներքին կյանքը կարգավորող «Ազգային սահմանադրությունը»։

1796թ․ – Իրանում Աղա Մահմեդ խանի հռչակվելը որպես շահ։

  • Համեմատել նոր ժամանակների Օսմանյան Թուրքիան և շահական Իրանը

Նրանք երկուսն էլ թուլացան, սակայն Օսմանյան Թուրքիան պահպանվեց, իսկ շահական Իրանը ձուլվեց Ռուսաստանի հետ, դառնալով նրա մի մասը։ Օսմանյան Թուրքիան և շահական Իրանը շատ ուժեղ, կայուն, պայքարող պետություններ էին, սակայն վերջում երկուսն էլ թուլացան, անկում ապրեցին, եթե Օսմանյան Թուրքիան կարողավավ պահել իր պետությունը, ապա շահական Իրանի մի մասը միացավ Ռուսաստանին:

հանրահաշիվ 10

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Կրճատեք կոտորակը.

ա) xy

բ) b

գ)8

դ)12

ե)8

զ)12

2) Կրճատեք կոտորակը.

ա) ab

բ) x-1/x-1

գ) m-n/2+2

դ)2x/m-n

ե)-2x

զ) 2ab

է) 2mn

ը) p/-1

Լրացուցիչ

3) Կրճատեք կոտորակը.

ա) a-b/c+d

բ)a+v/n+c

գ)1/xy

դ)1/a

ե)1/mn2

զ)a-b/xy

է)p

ը)

4) Կրճատեք կոտորակը.

Հավելյալ խնդիրներ
5)* Կրճատեք կոտորակները

6) Քանի՞ եղանակով է կարելի դասավորել 1, 2, 3, 4 թվանշանները, որ առաջին տեղում
գրված նիշը հավասար չլինի 1-ի, երկրորդը հավասար չլինի 2-ի, երրորդը հավասար
չլինի 3-ի, իսկ չորրորդը հավասար չլինի 4-ի։

7) Քանի՞ եղանակով է կարելի հինգ տարբեր տեսակի մրգերը տեղավորել երկու
տարբեր զամբյուղներում (զամբյուղներից մեկը կարող է լինել նաև դատարկ):

8) Կարենի գրքերը 300-ից շատ են և 360-ից քիչ, ընդ որում գրքերի 40%-ը վեպեր են, 1/11 -րդ մասը՝ բանաստեղծություններ: Քանի՞ գիրք ունի Կարենը:

Երկրաչափություն 9

Սահամանում: Ուղղանկյուն կոչվում է այն զուգահեռագիծը, որի բոլոր անկյուններն ուղիղ են:

Սահամնումից հետևում է, որ ուղղանկյունն օժտված է զուգահեռագծի բոլոր հատկություններով:

Ուսումնասիրենք ուղղանկյան առանձնահատկությունները:

Թեորեմ: Ուղղանկյան անկյունագծերը հավասար են:

AC=BD

Ճիշտ է նաև հակադարձ պնդումը:

Ուղղանկյան հայտանիշ: Եթե զուգահեռագծի անկյունագծերը հավասար են, ապա այդ զուգահեռագիծը ուղղանկյուն է:

Սահմանում։ Շեղանկյուն կոչվում է այն զուգահեռագիծը, որի բոլոր կողմերը հավասար են:
Առանձնացրեք շեղանկյան առանձնահատկությունները:

Հատկություն: Շեղանկյան անկյունագծերը փոխուղղահայաց են և կիսում են շեղանկյան անկյունները:

Քառակուսի

Տեսական նյութ

Սահմանում: Քառակուսի կոչվում է այն ուղղանկյունը, որի բոլոր կողմերը հավասար են:

Քառակուսին օժտված է ինչպես ուղղանկյան, այնպես էլ շեղանկյան հատկություններով:

Ձևակերպենք քառակուսու հիմնական հատկությունները.

ա) քառակուսու բոլոր անկյունները ուղիղ են,

բ) քառակուսու անկյուանգծերը հավասար են, փոխուղղահայաց են, հատման կետով կիսվում են և կիսում են քառակուսու անկյունները:

Առաջադրանքներ

1) ABCD ուղղանկյան անկյունագծերը հատվում են O կետում: <COD=600, CD=10սմ: Գտեք ուղղանկյան անկյունագծերը: 20

2) Գտեք ABCD ուղղանկյան պարագիծը, եթե A անկյան կիսորդը տրոհում է՝

ա) BC կողմը 45,6սմ և 7,85սմ երկարությամբ հատվածների,

p=198,1

բ) DC կողմը 2,7դմ և 4,5դմ երկարությամբ հատվածների:

p=198

3) Շեղանկյան անկյունագծերից մեկը հավասար է կողմին: Գտեք՝

ա) շեղանկյան անկյունները,
բ) այն անկյունները, որոնք կազմում են շեղանկյան անկյունագծերը նրա կողմերի հետ:

4) ABCD շեղանկյան մեջ <B=1200: Անկյունագծերը հատվում են O կետում: BC կողմը 10սմ է: Գտեք BD անկյուանգիծը:

10

5) Քառակուսու անկյունագծերի հատման կետից մինչև կողմերը եղած hեռավորությունների գումարը 20սմ է: Գտեք քառակուսու պարագիծը:

6) Քառակուսու պարագիծը 80սմ է: Որքա՞ն է քառակուսու անկյուանգծի միջնակետի հեռավորությունը նրա կողմից:

Առաջադրանքներ (լրացուցիչ)

7)Ապացուցեք, որ այն զուգահեռագիծը, որի անկյուններից մեկը ուղիղ է, ուղղանկյուն է:

8)Ապացուցեք, որ եթե քառանկյան բոլոր անկյունները ուղիղ են, ապա քառանկյունը ուղղանկյուն է:

9)Ապացուցեք, որ եթե զուգահեռագծի բոլոր անկյունները հավասար են, ապա այն ուղղանկյուն է:

10)ABCD ուղղանկյան անկյունագծերը հատվում են O կետում, E-ն AB կողմի միջնակետն է, <BAC=500: Գտեք <AOE-ն:

11) Ուղղանկյան անկյունագծերի հատման կետի հեռավորությունը մեծ կողմից 4սմ է, իսկ փոքր կողմից՝ 6սմ: Գտեք ուղղանկյան պարագիծը:

12) Գտեք ABCD շեղանկյան պարագիծը, եթե <B=600, AC=10,5սմ:

13) Գտեք այն անկյունները, որոնք կազմում են շեղանկյան անկյունագծերը նրա կողմի հետ, եթե հայտնի է, որ շեղանկյան անկյուններից մեկը 450 է:

14) Շեղանկյան գագաթներից մեկով նրա հանդիպակաց անկյունը կազմող կողմերին տարված ուղղահայացները կազմում են 300-ի անկյուն, ընդ որում՝ դրանցից յուրաքանչյուրի երկարությունը 5 սմ է: Գտեք շեղանկյան կողմը:

Զուգահեռագիծ դաս 3

Զուգահեռագիծ կոչվում է այն քառանկյունը, որի հանդիպակաց կողմերը զույգ առ զույգ զուգահեռ են:

Զուգահեռագիծը ուռուցիկ քառանկյուն է:

1.png

Հատկություններ

1) Զուգահեռագծի հանդիպակաց կողմերը հավասար են, և հանդիպակաց անկյունները հավասար են:

3.png

2) Զուգահեռագծի անկյունագծերը հատման կետով կիսվում են:

4.png

Առաջադրանքներ

1) Զուգահեռագծի պարագիծը 48 սմ է: Գտեք զուգահեռագծի կողմերը, եթե՝

ա) կողմերից մեկը մյուսից մեծ է 3 սմ-ով,

x+x+x+x+6=48

4x=48-6

4x=42

x=42:4=10,5

10,5+3=13,5

բ) կողմերից մեկը երկու անգամ մեծ է մյուսից:

x+x+2x+2x=48

6x=48

x=48:6

x=8

8*2=16

գ) կից կողմերը հարաբերում են ինչպես 1:3-ի:

1+3=4

48:4=12

12*3=36

2) Զուգահեռագծի անկյուններից մեկը 40 է, գտեք մյուս անկյունները:

40+40=80

360-80=280

280:2=140

3) Գտեք զուգահեռագծի անկյունները, եթե դրանցից երկուսի գումարը 100է:

100:2=50

360-100=260

260:2=130

4) Գտեք ABCD զուգահեռագծի անկյունները, եթե՝

ա) <A=840

84+84=168

360-168=192

բ) <A+<C=1420

142:2=71

360-142=218

218:2=109

դ) <A=2<B:

x+x+2x+2x=360

6x=360

x=360:6

x=60

60*2=120

<MNH=300

Ատոմ

1)Հետևյալ տարրերից որի՞ ատոմի արտաքին էներգիական մակարդակն է պարունակում այնքան էլեկտրոն, ինչքան ազոտի ատոմինը.

1) ածխածին

2) թթվածին

3) ֆոսֆոր

4) ֆտոր

Քանի որ արտաքին էներգիական մակարդակում միևնույն թվով Էլեկտրոններ պարունակում են նույն ենթախմբի տարրերի ատոմները, ապա հարցին ճիշտ պատասխանելու համար պետք է գտնել այն տարրը, որն ազոտի հետ միասին գտնվում է միևնույն ենթախմբում:

2)Ո՞ր շարքում են տարրերը դասավորված ըստ ոչ մետաղական հարկությունների ուժեղացման,

1) Si, P, S

2) O, C, F

3) Cl, S, P 4) F, Cl, Br

Այս առաջադրանքը պահանջում է հատկությունների համեմատում: Քանի որ պարբերություններում միջուկի լիցքի մեծացման հետ ձախից աջ ոչ մետաղական հատկություններն ուժեղանում են, հետևաբար՝ ճիշտ պատասխանը Si, P, S դասավորությունն է:

3)Ո՞ր տարրի բարձրագույն օքսիդին համապատասխան թթուն առավել ուժեղ,

1) S

2) Si

3) Cl

4) P

Պատմություն

  1. Նկարագրել Բագրատունյաց թագավորության վերականգնման նախադրյալները: 
    Բագրատունյաց թագավորության վերականգնման նախադրյալներից մեկն այն էր, նրանք հաղթեցին Արաբականերին։
  2. Համեմատել Աշոտ Երկաթի և Գագիկ Առաջին թագավորների գործունեությունը:

    Ա.ներքին քաղաքականությունը
    Բ.Արտաքին քաղաքականությունը 
    Գ.Գնահատել գործունեությունը 

      3. Համեմատել և գնահատել Խոսրովանույշ և Կատրամիդե թագուհիների գործունեությունը: 
Խոսրովանույշը կառուցել է Հաղպատի և Սանահինի եկեղեցիները։ Իսկ Կատրամիդեն Անիի մայր տաճարը։

      4.Ինչով է քաղաքը տարբերվում մայրաքաղաքից: Բագրատունիների ժամանակաշրջանում ինչ մայրաքաղաքներ են եղել: 
Օրինակ բոլոր կարև որ շենքերը մայրաքաղաքում են։ Նախարարությունները և այնլ։ Բացի այդ շատ միջոցառումներ հենց մայրաքաղաքում են կատարվում։

5. Լրացնել ժամանակագրությունը.  

885-1045թթ. – Բագրատունիների թագավորություն

885-890թթ – Աշոտ առաջին

890-914թթ – Սմբատ առաջին

914-928թթ – Աշոտ Երկաթ

928-953թթ – Աբաս 

953-977թթ – Աշոտ ողորմած

977-990թթ – Սմբատ երկրորդ

990-1020թթ – Գագիգ առաջին

1042-1045թթ Գագիկ երկրորդ

893թ – Հայաստանի և Բյուզանդիայի մեջ պայմանագիր կնքվեց

921թ – Սևանում Աշոտ Երկաթի զորքը հաղթեցին Արաբներին

948թ  –  Հայ եկեղեցու կաթողիկոսյան աթոռը Աղթամարից տեղափոխվեց կարս

961թ – Աշոտ 3-րդը մայրաքաղաքը Կարսից տեղափոխեց Անի

908-1021թթ –  Վասպուրականի Սենեքերի թագավոր, ով Վասպուրականը կտակես Բյուզանդիային, ինքը տեղափոխվեց Սեբաստիա։

978-1113թթ – Տաշիր ձորագետի (Լոռիի, Կյուրիկյան) թագավորություն։

987-1170թթ – Սյունիքի թագավորություն, Կապանի կամ Բաղաց թագավորություն։

1044թ – Գագիկ երկրորդը հայ հոգևոր և աշխարիկ մեծամեծնրի հորդորով մեկնեկ Կոստանդուպոլիս, որտեղ էլ աքսորվեց, Հայ-Բյուզանդամեդ իշխանները Անիի դարպասի բանալիները հանձնեցին Բյուզանդացիներին։

6.Բագրատունյաց թագավորության անկման պատճաները 
Բագրատունյաց թագավորության անկման պատճաներից էր Բյուզանդացիների հետ խնդիրը և կռիվը։

7. Մի քանի նախադասությամբ ամփոփել Բագրատունյաց թագավորության ժամանակաշրջանը: 
Բագրատունյաց թագավորության ժամանակ շատ պատերազմներ էին լինում և շատ դժվար ժամանակներ էին։

Создайте подобный сайт на WordPress.com
Начало работы